Hôm thứ Năm 08-09, trên một số tờ báo của Italia đã xuất hiện một số đoạn trích từ cuốn sách mới xuất bản của Đức nguyên giáo hoàng Bênêđictô XVI, “Những cuộc trò chuyện cuối cùng”. Sách ra mắt ngày 09-09 tại Italia, nội dung là những cuộc trao đổi với nhà báo người Đức Peter Seewald về những năm cuối trong triều giáo hoàng của ngài, về việc từ nhiệm, và về vị giáo hoàng kế nhiệm, Đức Phanxicô.

Từ nhiệm: “Chẳng có ai hăm doạ tôi”

“Chẳng có ai hăm doạ tôi. Tôi hoàn toàn không cho phép điều đó. Nếu người ta cố làm thế, tôi sẽ không ra đi bởi vì chúng ta không thể để điều đó diễn ra khi chúng ta đang bị áp lực”, Đức nguyên giáo hoàng quả quyết như thế để bác bỏ những tin đồn nơi một số nhóm người, vẫn một mực cho rằng ngài bị buộc phải từ nhiệm.

Đức Bênêđictô cũng cho biết chính ngài đã viết văn bản từ nhiệm. “Tôi không thể nói chính xác viết lúc nào, nhưng trước đó hai tuần là tối đa”, ngài xác định.

Bản văn ấy được viết trực tiếp bằng tiếng Latinh, “bởi vì một điều quan trọng như thế cần được viết bằng tiếng Latinh”, một ngôn ngữ “mà tôi biết khá giỏi để viết ra một cách dễ dàng”. “Tất nhiên tôi có thể viết bằng tiếng Ý, nhưng có thể có nguy cơ tôi sẽ mắc lỗi”.

“Và cũng không phải là tôi đã chán nản hoặc tương tự như thế. Thật vậy, tạ ơn Chúa, tôi vẫn có tâm trạng an bình của một người đã vượt qua khó khăn. Tâm trạng của một người có thể bình tâm chuyển giao bánh lái cho người đến sau”, Đức Bênêđictô giải thích.

“Vui mừng” về vị giáo hoàng kế nhiệm

Đức nguyên giáo hoàng ca ngợi Đức giáo hoàng kế nhiệm ngài, bày tỏ sự “hài lòng” và “vui mừng” về việc Đức hồng y Bergoglio được bầu, nhưng cũng thú nhận rằng ngài  đã không nghĩ đến Đức hồng y Bergoglio.

“Điều làm tôi cảm động là ngay trước khi đi ra ngoài hành lang, Đức tân giáo hoàng muốn gọi cho tôi. Nhưng ngài đã không gặp được tôi vì chúng tôi đang xem truyền hình. Cách mà ngài cầu nguyện cho tôi, phút thinh lặng và lời chào thân ái của ngài với mọi người, có thể nói đã là tia lửa chạm vào tôi ngay lập tức”.

Đối với Đức nguyên giáo hoàng, “việc bầu một hồng y thuộc châu Mỹ Latinh có nghĩa là Giáo hội đang chuyển mình, Giáo hội năng động, mở ra với triển vọng phát triển hơn nữa”. “Giáo hội không đông cứng trong các mô hình. Luôn có điều gì đó gây ngạc nhiên trong một thế năng động nội bộ có khả năng đổi mới không ngừng”.

Đức Bênêđictô nhận  định: “Điều thật đẹp và đáng khích lệ là ngay trong thời đại chúng ta, có những điều xảy ra mà không ai chờ đợi và cho thấy rằng Giáo hội vẫn sống động và đầy những khả năng mới”, và “rõ ràng là càng ngày Giáo hội càng từ bỏ những cấu trúc truyền thống cũ kỹ của mình về cuộc sống mang tính châu Âu và thay đổi diện mạo của mình”.

Nhấn mạnh về hiện tượng giải-Kitô của châu Âu, Đức nguyên giáo hoàng cho rằng “Giáo hội phải tìm ra một hình thức mới để hiện diện” và “thay đổi phương cách thể hiện mình”.

Việc lãnh đạo: “Quản trị thực hành không phải là điểm mạnh của tôi”

Đề cập đến những cải tổ của người kế nhiệm và triều giáo hoàng của mình, Đức Bênêđictô nhận định rằng “mỗi người có đặc sủng riêng”. Và ngài giải thích “Đức giáo hoàng Phanxicô là con người của cải tổ thực tế. Ngài đã làm Tổng giám mục từ lâu, ngài thông thạo công việc”, đồng thời khiêm tốn nhìn nhận rằng những vấn đề về tổ chức “không phải là điểm mạnh của tôi”.

“Có lẽ điểm yếu của tôi là ở chỗ thiếu quyết đoán trong việc lãnh đạo và ra quyết định”, Đức Bênêđictô nói thêm, và đi xa hơn khi nhìn nhận rằng ngài “còn là một giáo sư, một người tư duy và suy ngẫm về các vấn đề thiêng liêng”.

“Việc quản trị thực hành không phải là điểm mạnh của tôi, mà chắc chắn là một điểm yếu”, ngài lặp lại. “Nhưng tôi không thấy đó là một thất bại. Trong tám năm, tôi đã tận tâm phục vụ”.

Nhưng khi thừa nhận rằng “đã có những thời điểm khó khăn”, và kể ra các vụ “bê bối về ấu dâm”, “giám mục Williamson” và “vụ Vatileaks”, ngài cũng nhấn mạnh rằng triều giáo hoàng của ngài là “một giai đoạn mà nhiều người đã tìm ra một phương cách mới để đến với đức tin”. “Và đó cũng là một phong trào tích cực lớn lao”, ngài vui mừng nhận xét.

Đức Bênêđictô cũng trở lại với câu hỏi đã nhiều lần được nêu ra về một “nhóm đồng tính” ở Vatican. “Quả thực, người ta cho tôi biết có một nhóm, mà vào lúc này chúng tôi đã giải tán nhóm ấy. Đó là một nhóm nhỏ gồm bốn hoặc năm người”. Ngài lặp lại: “Chúng tôi đã giải tán nhóm ấy. Nhóm ấy có tái lập hay không? Tôi không biết. Tuy nhiên, Vatican không có nhiều trường hợp tương tự như thế”.

Cái chết: “Tôi đang dọn mình cho thời điểm ấy”

Cuối cùng, vị nguyên giáo hoàng, nay đã 89 tuổi, bình tâm nói về cái chết của ngài: “Chúng ta phải dọn mình để chết. Không phải là hoàn tất một số việc, nhưng là sống sao để chuẩn bị cho cuộc phán xét cuối cùng trước mặt Chúa”.

Ngài nói tiếp: “Phải chấp nhận tính hữu hạn của cuộc sống này và lên đường để đến gặp Chúa. Tôi cố luôn nghĩ rằng giờ phút cuối đã gần đến. Tôi đang dọn mình cho thời điểm ấy, và nhất là luôn nghĩ đến điều ấy trong tâm trí. Điều quan trọng không phải là tưởng tượng, nhưng là sống với ý thức rằng cả đời sống chúng ta là để hướng đến cuộc gặp gỡ này”.

(Theo Nicolas Senèze, La Croix)